مطالعة تأثیر برخی شرایط محیطی و تغذیه‌ای بر تولید بیوفیلم استرین‌های باکتری پروبیوتیک Bacillus subtilis

تشکیل بیوفیلم در باکتری‌ها یک استراتژی مهم برای بقای آن‌هاست. بیوفیلم در باکتری پروبیوتیک Bacillus subtilisبه‌صورت زنجیرة طویلی از سلول‌هاست که با یک ماتریکس پلیمری از جنس پلی‌ساکاریدهای خارج سلولی احاطه شده است. این باکتری که یکی از عوامل مؤثر مهار زیستی بیمارگرهای گیاهی شناخته شده است، قابلیت زیادی در تولید بیوفیلم دارد. این مطالعه با هدف بررسی اثر شرایط محیطی شامل دما، اسیدیته و فشار اسمزی و همچنین، عناصر غذایی مانند قندها و اسیدآمینه‌های مترشحه از ریشة گندم و عناصر مهم خاک از قبیل کاتیون‌های کلسیم، منگنز، منیزیم، آهن، روی، مولیبدن، کبالت، بر و مس در تشکیل بیوفیلم این باکتری با استفاده از پلیت پلی‌استرن انجام شده است.براساسنتایج این تحقیق،بیشترین میزان بیوفیلم در سه استرین مورد مطالعه، در دمای 30 درجة سلسیوس، اسیدیتة 7 و فشار اسمزی حاصل از غلظت 75 درصد سوکروز تولید شد. عناصر منیزیم، کلسیم، روی، آهن، منگنز و مس موجب افزایش و عناصر کبالت، بر و مولیبدن موجب کاهش تولید بیوفیلم شدند. همة قندها و اسیدآمینه‌های مترشحه از ریشة گندم بر تولید بیوفیلم استرین‌های مورد مطالعه اثر افزایشی نشان دادند. بیشترین اثر افزایشی مربوط به قندهای آرابینوز و گلوکز و اسیدآمینه‌های لیزین و آسپارژین بود. براساس نتایج این پژوهش، شرایط محیطی و محتوای مواد غذایی می‌تواند بر تولید بیوفیلم و به تبع آن بقا و استقرار باکتری‌های پروبیوتیک در محیط و همچنین، کلنیزاسیون میزبان و توان مهار زیستی عوامل بیماریزای گیاهی تأثیرگذار باشد.